Bij een scheiding dienen de ouders – in geval van een huwelijk of geregistreerd partnerschap – afspraken te maken die betrekking hebben op de kinderen. Denk bijvoorbeeld aan de vraag: waar gaan de kinderen wonen? In juridische termen spreekt men over de ‘hoofdverblijfplaats’ van de kinderen.
Vaak wordt gedacht dat kinderen van 12 jaar (of ouder) zelf mogen kiezen of zij bij papa of mama gaan wonen. Dit is echter een hardnekkig misverstand. Zodra kinderen de leeftijd van 18 jaar hebben bereikt, zijn zij officieel meerderjarig. Vanaf dat moment mogen zij gaan en staan waar zij willen en zelf keuzes maken. Tot hun 18e levensjaar zijn het de gezaghebbende ouders die de beslissingen nemen. Zij bepalen dus waar de kinderen hun hoofdverblijf hebben, hoe de omgang met de andere ouder eruit ziet en naar welke school de kinderen gaan.
Indien de gezaghebbende ouders er samen niet uitkomen, zal de rechter een knoop moeten doorhaken. In dat geval vindt er een procedure bij de rechtbank plaats, waarbij kinderen – vanaf 12 tot 18 jaar – in de regel door de rechtbank worden uitgenodigd voor een kindgesprek (ook wel kinderverhoor genoemd). Hier is waarschijnlijk het misverstand ontstaan.
Een kindgesprek betreft een kort en informeel gesprek tussen het kind en de rechter. Het gesprek duurt ongeveer 10 minuten en naast de griffier is er verder niemand aanwezig. Tijdens dit gesprek kan het kind zijn/haar wensen naar voren brengen en bijvoorbeeld aangeven waar hij/zij het liefst zou willen wonen.
Overigens hoeft het kind niets met de uitnodiging te doen. Als hij/zij er niets over wil zeggen, dan is dat prima. Het is namelijk een recht en geen plicht. Indien gewenst kan er een brief worden verstuurd waarin het kind zijn/haar mening aan de rechtbank kenbaar maakt. Afhankelijk van de omstandigheden kan de rechter besluiten om een kind jonger dan 12 jaar te horen.
Nee, de mening van het kind is slechts één van de factoren die worden meegenomen in de afweging van de rechter. De mening van het kind wordt niet blindelings gevolgd. De rechter maakt een afweging van alle belangen en neemt vervolgens een eigen onafhankelijke beslissing. Dit zou kunnen betekenen dat de rechter aan de mening van het kind voorbijgaat en iets anders bepaalt.
Een minderjarig kind van 12 jaar of ouder mag niet zelf kiezen. Beslissingen die betrekking hebben op de minderjarigen, worden genomen door degene die het gezag over het kind uitoefent. Indien het kind is geboren tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap, zijn beide ouders automatisch belast met het gezag en moeten zij samen de beslissingen nemen aangaande de opvoeding.
Mocht u vragen hebben over dit onderwerp, neem dan contact met ons op.